විසි එක් වන ශතවර්ෂය වෙනකොට මිනිස්සු ගෝත්‍රික සමාජයෙන් මිදිලා සංස්කෘතික මිනිස්සු වුණා කියලා කොහොම කිව්වත් තාමත් මිනිස්සුන්ගේ අස්සේ අර ගෝත්‍රවාදී වනචාරී ගති ඕන තරම් තාමත් තියෙනවා ලංකාවේ නම් ඕන තරම් බලාගන්න පුළුවන් පාරකට බැහැපු ගමන්.
එහෙම ගෝත්‍රික බවෙන් ඈත් වෙලා සංස්කෘතික මිනිස්සු බවට සාපේක්ෂව උපරිම වුන රටක් ගැන මම කියන්න යන්නේ.
ලෝක සිතියමේ උත්තර ධ්‍රැවයට ආසන්නව යූරෝපානු ගොඩබිමට ජර්මනිය හරහා සම්බන්ධ වෙලා තිබුනත් ඩෙන්මාර්කය වඩාත් සමීප වෙන්නේ ස්කැන්ඩිනේවියානු සංස්කෘතියට. යුරෝපය සහ ස්කැන්ඩිනේවියාව අතර පැහැදිලි සංස්කෘතික වෙනසක් තිබෙන බව දැනගන්න ටික කාලයක් එහේ ජීවත් වෙන්න ඕන.
පැරණි රජ පෙලපතට උරුමකම් කියන දෙවනි මාර්ගතා රැජින වත්මන් සේනාධිනායක තනතුර හොබවයි.
43 හැවිරිදි මෙත්තේ ෆ්‍රෙඩ්රික්සන් වර්තමාන අග්‍රාමාත්‍යවරියයි.
ඩෙන්මාර්කය එහෙමත් නැත්නම් ඩෙන්මාර්ක් රාජධානියේ ප්‍රධාන දූපත් තුන වෙන්නේ ජට්ලෑන්ඩි, ෆිනන් සහ සීලෑන්ඩ් ඊට අමතරව තරමක් දුරින් පිහිටි සුන්දර ෆාරෝස් දිවයිනත්, ලෝකයේ විශාලතම දූපත වෙන ග්‍රීන්ලන්තය අයිති වෙන්නේ ඩෙන්මාර්ක් රාජධානියටම තමයි.
ඩෙන්මාර්කය සම්පූර්ණයෙන්ම තැනිතලා රටක්, කඳු හෙල් ගංගා දිය ඇළි වගේ දේවල් ඇත්තේම නැති තරම්.
මිනිස්සු වගේම දේශගුණයත් හරිම සෞම්‍යයි. අධික වැසි, කුණාටු ගංවතුර නියග වගේ දේවල් නැහැ. ශීත සෘතුවට හිම පතනය සිද්ධ වුනත් එය ජන ජීවිතයට බාධා වෙන තරමට සිදුවන්නේ නැහැ.
උතුරු අර්ධ ගෝලයේ තිබෙන රටක් නිසා පෘථිවියේ අංශක 23 1/2ක ඇලය හේතුවෙන් ශීත සෘතුවේ අඩු දිවා කාලයකුත් ගිම්හාන සෘතුවට වැඩි දිවා කාලයකුත් ලැබෙනවා. ශිත කාලයට උදෑසන 9:00පමණ නැගෙන හිරු සවස3:30 වන විට බැස යනවා. ගිම්හානට එය උදෑසන 4:00 සිට රාත්‍රී 11:00 දිගුවෙනවා.
ඒ වගේම චුම්භක උතුරුට ආසන්න නිසා සියලු ලෝහ ස්ථිති විද්්‍යුත් ආරෝපණය ස්වභාවිකම සිදුවෙනව. ලෝහ පමණක් නොව රෙදි පිළි පවා ආරෝපණය සිද්ධ වෙනවා. එම නිසා සියලු උපකරණ, ලෝහ සවිකිරීම් පොළොවට සම්බන්ධ කිරීම අනිවාර්යයි. රාත්‍රීට වූල් රෙදි ඇල්ලීමේදී සියුම් විදුලියක් වැදිම සාමාන්‍යයි. කරුවල නම් විදුලි පැනීම දැක ගන්නත් පුලුවන්.
රටේ සියලු මාර්ග ඉතාම විධිමත්ව ඉදිකරල තියෙන්නේ. දෙපසම පා පැදි මං තීරුවක් සහ පදික මංතීරුවක් තිබෙනවා. පා පැදි ඉතාම සුලභ ගමනාගමන ක්‍රමයයි. බාල මහලු ස්ත්‍රී පුරුෂ සියලු දෙනාම සතුව විවිධාකාර පා පැදි තියෙනවා. බැටරි මගින් ක්‍රියාකරන පා පැදි මෙන්ම. කුඩා විදුලි ස්කූටර ද බහුලයි. විදුලි ස්කූටර සමාගම් මගින් නගරයේ තැන තැන ස්ථාන ගත කර තිබෙනවා. දුරකථන යෙදවූමක් මගින් වෙන් කර ගන අපගේ ගමන් සඳහා ඒවා යොදා ගත හැකියි. ගමන අවසන් වූ පසු ආපසු ගෙනයෑම අවශ්‍ය නැහැ. සමාගම මගි න් රාත්‍රියට තැන තැන දැමූ ඒවා එකතු කර ගන යයි.
මගී ප්‍රවාහන සේවා පවත්වාගෙන යන්නේ සෑම පුරවැසියෙකුටම පදිංචි ස්ථානයේසිට විනාඩි පහක්දී ලගා විය හැකි පරිදිය.
රටේ මව් බස ඩැනිෂ් වන අතර සාක්ෂරතාව 100%කි. මව්බසට අමතරව ඉංග්‍රීසි භාෂාව දන්නා වැඩිම ජනතා ප්‍රතිශතයක් සහිත රට වන්නේත් ඩෙන්මාර්කයයි.
ඕනෑම රැකියාවක් සඳහා පුහුණුව රටේ අනිවාර්යවේ. බෝහෝ අය මේ නිසා එකිනෙකට වෙනස් විවිධ රැකියා සඳහා පුහුණුවක් ලබා තිබෙනවා . එම නිසා රැකියා වියුක්තිය අවමය. ඕනෑම අංශයක රැකියා අහිමි වූවන් සඳහා රජය මගින් මාස තුනක් දක්වා මාසික වේතනයක් ගෙවනු ලබයි. රජයේ හා පෞද්ගලික අංශයේ කියා වෙනසක් නැත. ජීවත් වීම සඳහා කුමන හෝ රැකියාවක් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. වයස 16 පසු රැකියා කිරීමට අවසර ඇති අතර. දෙමාපියන් තවදුරටත් ලමුන් නඩත්තු කිරීම සිදු කරන්නේ නැත.
රැකියා කරන සියලුම දෙනාට විශ්‍රාම වැටුපක් අනිවාර්ය නිසා මහලු විය කිසිවකුට බරක් නොමැතිව සිටිය හැක.
වැඩකරන ජනතාවගේ වෘත්තිය සමිති ඉතාම ප්‍රබලය. කිසිදු සමාගමකට ඔවුන්ගේ රෙගුලාසි වලට පිටින් වැඩකල අපහසුය. සතියකට වැඩ කරන අවම පැය ගණන 37කි. වැඩි වන පැය ගනන් සඳහා අතිකාල ගෙවිය යුතුය. අතිකාල වැඩ ගැනීමට නම් දින 10 කලින් එ බව සේවකයින්ට දැන්විය යුතුය.
රජයේ නිවාඩු ඇත්තේ අවම දින ගණනකි. දවසේ පැය අටක් වැඩ කිරීමත් පැය අටක් විවේක ගැනීමත් පැය අටක් නිදා ගැනීමත් ඩෙන්මාර්ක් ජනතාවගේ කැමැත්තයි. වසරකට සති පහක නිවාඩු කාලයක් ඕනෑම රැකියාවට හිමි අතර ලොව පස්වන ප්‍රබලම ගමන් බලපත්‍රය හිමි ඩෙන්මාර්ක් ජනයා ගිම්හාන කාලයට ලොව නන් දෙස සංචාරයට ප්‍රිය කරයි. තායිලන්තය ඔවුන්ගේ බහුලම සංචාරක අන්තයකි.
ආයතන තුල ලොක්කෝ සහ පොඩ්ඩෝ නැත. ඇත්තේ තනතුරු පමණි. නිල ඇඳුම් ඇත්නම් ඒවා ආයතන ප්‍රධානියාගේ සිට පහලම සේවකයා දක්වා එක සමානය. ඇඳුම් යනු තරාතිරම මනින ඒකකයක් නොවන බව ඩෙන්මාර්කය ලෝකයට පෙන්වා දෙයි.
රැකියා සඳහා කැමති ඇඳුමක් ඇඳීමට අවසර ඇත. ගිම්හානයේ අඳින්නේ බොහෝ දෙනා කොට කලිසම්ය.
නැති නම් ඉතාම සරල ඇඳුම් භාවිතා කරයි. ඇඳුම් නොමැතිව සිටිත් කිසිවකුට එය අදාල නැත. අනුන්ගේ දේවල් වලට හොට නොදා සීටීම ඩෙන්මාර්ක් ජනතාවගේ ප්‍රධාන ලක්ෂණයකි.
ඩෙන්මාර්කයේ ශබ්ද කිරීම ඉතාම පහත් ක්‍රියාවක් ලෙස සලකයි. අවම වශයෙන්ත තවත් කෙනෙකුට උස්හඩින් බැන අඬ ගැසීම් සිදු නොවන තරම්ය. සවස 6:00 සිට උදෑසන 7:00 අතර විශේෂ අවසරයකින් තොරව ඕනෑම ශබ්ද කිරීමක් තහනම් වන අතර නොවැලැක්විය හැකි හේතුවක් නම් එ බව කල් ඇතුව අසල්වැසි ජනතාවට කෙටි පණිවුඩයක් මගින් ලබා දිය යුතුය. ඒසඳහා විශේෂිත වෙබි අඩවියක් ඇත.
ලෝකයේ අල්ලස දූෂණය හා අපරාධ අවම රටක් හැටියටත් වාර්තා වෙනව. විශේෂයෙන්ම රටේ මූල්‍ය කලමණාකරනය ඉතාම විශිෂ්ටයි. ගෙවීම් සඳහා මූදල් භාවිතා කිරීම ඉතාම අවමයි. ඕනෑම වෙළෙඳ සැලක් කාඩ් පත් ගෙවීම පහසුකම් සහිතයි. වැටුප් ගෙවීම බැංකු ගිණුම් මගින් පමණක් සිදු කිරීම අනිවාර්ය අංගයක්. තමන්ගේ වුනත් එකවර විශාල මුදලක් බැංකුවෙන් හෝ ටෙලර් මගින් ලබා ගැනීමෙන් පසු පැය කිහිපයකින් පොලිස් ප්‍රශ්න කිරීමකට ලක්වන හේතුවක්. කිසිවෙකුට නිල නොවන ආදායම් තිබිය නොහැකිය. රටේ සියලු දෙනා බදු පද්ධතියට ඇතුලත්ව ඇත. ආදායමෙන් අවම 39% බදු වශයෙන් ගෙවිය යුතුය. බෝහෝ බහුජාතික සමාගම් ඩෙන්මාර්කයේ අවමව ඇත්තේ බදු වංචා කිරීමට නොහැකියාව නිසාය.
ඩෙන්මාර්කයේ මූල්‍ය ඒකකය ඩැනිෂ් ක්‍රෝනයයි. දැන් ලංකා රුපියල් 51 පමණ වන අතර. කාසි ලෙස ඔරී 25,50 ක්‍රෝන 1,2,5,10,20 ත් නෝට්ටු ලෙස 50,100,200,500 ඇත.
ඩෙන්මාර්ක් වැසියන් ඉතාම සුහදශීලී සහ ඉතාම ආචාරශීලීයි. ඒවගේම ඔවුන් ඉතාම නිරෝගී දිගු ජීවිත ගතකරනව. අව්ව වැස්ස හිම නොතකා උදේට හවසට ව්‍යායාම සඳහා දීවීම ඔවුන් ගේ අනිවාර්ය දින චර්යාවෙ කොටසක්, බාල මහලු සියලු දෙනාම. වයස 65 දීත් කඩිසරව රැකියා කරන ඕනතරම් පිරිස් ඩෙන්මාර්කයේදි බලා ගන්න පුළුවන්.
.
